مراتب هستی و نحوه ی صدور کثرت از وحدت از دیدگاه افلوطین و اخوان الصفا

یکی از مهم ترین مسائلی که از قرنها قبل تاکنون ذهن انسان را به خود مشغول ساخته، این مسأله است که موجودات کثیر چگونه از مبدأ وجود پدید آمده اند؟در این پایان نامه سعی شده است با روش توصیفی و نظری و نیز با پی گیری روند تاریخی این مسأله به بیان چگونگی پیدایش عالم بپردازیم. فلوطین اولین کسی است که نحوه ی پیدایش هستی از مبدأ نخستین را بحث می کند.این پایان نامه ضمن بحث از تأثیر و تأثر فلسفه ی نوافلاطونی، به بازتاب آن در فلسفه ی اخوان الصفا پرداخته است. در این بررسی، مبانی فلسفی فلوطین، یعنی احد، عقل کلی و نفس کلی مورد بازکاوی قرار گرفته و با اندیشه های فلسفی اخوان الصفا سنجیده شده است؛ و شباهتها و تفاوت های اساسی آن دو، به ویژه در مورد آفرینش بر اساس صدور یا فیضان، سلسله مراتب وجود و نحوه ی صدور کثرت از وحدت تجزیه و تحلیل شده است.اخوان الصفا فرایند تکوین اشیاء از سوی حضرت حق را بر مبنای عدد تبیین می کنند، آنها در حقیقت این نظریه را از فیثاغوریان اخذ کردند. اخوان الصفا سلسله مراتب هستی را در ساختار نه تائی بسط داده اند: خدا، عقل، نفس، هیولی، طبیعت، جسم، فلک، ارکان چهارگانه یا طبایع چهارگانه و مولدات سه گانه. در حالی که فلوطین سلسله مراتب وجود را به صورت نسبتآً ساده تری بیان کرده است.پس با مقایسه این دو دیدگاه نهایتاً به این نتیجه می رسیم که آنها دو نظریه ی متفاوت اتخاذ کرده اند و در تکامل نظریه شان نیز متأثر از فیلسوفان پیشین بوده اند